زمان تخمینی مطالعه: 6 دقیقه
خال چگونه به وجود می آید؟
بسیاری از افراد بر روی پوست صورت و بدن خود دارای خال هستند. وجود خال بر روی پوست صورت و بدن کاملاً طبیعی است، تا زمانی که خال تغییر غیر معمولی نکند.در صورتی که تغییراتی در خال مشاهده شود باید فوراً به متخصص پوست مراجعه کنید.
خال به علت تکثیر سلولهای ملانین ایجاد میشود. در واقع سلولهای ملانوسیت که سلولهای سازنده رنگدانه پوست هستند در صورتی که به شکل گروهی در نقطهای متمرکز شوند یک خال را پدید میآورند. بسیاری از خالها وراثتی هستند و به صورت ژنتیکی در بعضی افراد به وجود میآیند. بعضی خالها به صورت مادرزادی وجود دارند. اغلب خالها در رنگ قهوهای و سیاه ظاهر میشوند، درحالیکه میتوانند در رنگهای متفاوتی مانند قرمز، صورتی و گوشتی هم داشته باشند.
انواع خال پوست
در این مطلب به توضیح برخی از انواع خال میپردازیم :
گوشتی
خالهایی که به صورت یک زائده برجسته روی پوست وجود دارند و اغلب به رنگ قهوهای هستند .این خالها میتوانند به صورت ارثی ایجاد شوند به طوری که در بسیاری از افراد دارای خال گوشتی، خال مشابهی در سایر اعضای خانواده آنها مشاهده میشود که نشاندهنده زمینه وراثتی این خالها است. بسیاری از زنان در دوران بارداری به دلیل تغییرات هورمونی که به طور طبیعی در این دوره ایجاد میشوند شاهد ظاهر شدن خالهای گوشتی در بدن خود هستند.
خال گوشتی را در تمام نقاط بدن حداقل یک یا دو مورد میتوان مشاهده کرد. این خال جزء خالهای خوشخیم محسوب میشود.
دیسپلاستیک
خالهایی که ظاهر آنها نامنظم و چند رنگ است خالهای دیسپلاستیک نامیده میشوند. این نوع از خالها بیش از سایر انواع خال مستعد بدخیم شدن هستند و بسیاری از متخصصین پوست ترجیح میدهند آنها از روی پوست برداشته شوند تا احتمال ابتلا به سرطان پوست به حداقل برسد.در صورتی که دارای خال دیسپلاستیک هستید همواره به ظاهر آن دقت کنید تا در صورت ایجاد هرگونه تغییر در آن، فوراً به متخصص پوست مراجعه کرده و جهت برداشتن آن اقدام کنید.رنگ خالهای دیسپلاستیک قهوهای تیره، لبههای روشنتر و ناهموار دارند.
اسپیتز
این نوع خال در افراد زیر 20 سال و کودکان که پوست روشنی دارند، ایجاد میشود.رنگدانه ملانین آن کم و عروقش زیاد است و بیشتر شبیه ضایعه عروقی است
این نوع خال بلافاصله رشد میکند و قطر آن چند میلیمتر تا چند سانتیمتر متغیر است. از ویژگیهای آن میتوان بهظاهر گرد و قرینه، سطح صاف و خطوط انشعابی اشاره کرد.
آبی
این نوع خال دارای یک لکه آبی پررنگ بوده با سطح صاف و معمولاً این نوع خال در نواحی مانند گردن و صورت و کفل مشاهده میشود.این خالها باید به صورت عمقی و تا لایه چربی زیر جلدی برداشته شوند تا عود نکنند
خال آبی بزرگ بر روی پشت احتمال بدخیمی دارد.
مرکب
خال مرکب دارای ظاهری دایرهای، بیضی، متقارن و برجسته است.به رنگ قهوه ای روشن یا تیره است.در سن بلوغ و یا در دوران حاملگی خال های مرکب بزرگ تر و پررنگ تر می شوند و ممکن است روی این خال ها موی زبر و تیره رنگ ظاهر شود. بروز خال مرکب در بدن شایعتر است. شاید مطالعه مطلب ” موهای زائد | دلیل بوجود آمدن موی زائد | روش از بین بردن موهای زائد ” برای شما جالب و کاربردی باشد.
با هاله سفید
این نوع خال درکودکان و جوانان شایع تر است و بیشتر در پشت تنه دیده می شود. یک یا چند خال است بعد از مدتی خال مرکزی تحلیل می رود. احتمال دارد هاله اطراف خال باقی بماند یا ازبین برود.
در افراد جوان این نوع خال خوش خیم بوده و جای نگرانی نیست و به اقدام خاصی نیاز ندارد. با این حال در افراد مسن احتمال ملانوم بدخیم وجود دارد و باید اقدام به نمونه برداری کرد.
مادرزادی
این نوع خال از بدو تولید با نوزاد هستند. ابعاد آنها معمولا کمتر از ۲ سانتیمتر است اما ممکن است تا ۲۰ سانتیمتر نیز بروند. خالهای ملاستونیسی از این نوع هستند. احتمال بدخیم شدن در خالهای مادرزادی بیشتر است
نحوه درمان
لیزر :
یکی از روشهای نسبتاً نوین برداشتن انواع خال پوستی، استفاده از لیزر است.
دستگاه ليزر دو نوع نور مادون قرمز در محدوده سبزرنگ ساطع ميكند كه براي از بين بردن انواع ضايعات داراي ملانين موثر هستند.
به این صورت که حرارتي در يك نقطه خاص ايجاد ميشود، بدون اينكه بافتهاي مجاور آسيب ببينند. انرژي حرارتي ساطع شده از ليزر به ملانين برخورد ميكند و سلولهاي حاوي ملانين از بين رفته و ملانين آنها به وسيله سيستم ايمني پاكسازي ميشود.
متخصص پوست با در نظر گرفتن عمق و سطح خال شما آن را توسط لیزر از بین میبرد. اگرچه احتمال بازگشت خال در صورت استفاده از این روش بسیار کم است، اما به اندازه استفاده از روش جراحی مطمئن نیست.
جراحی :
یکی از قدیمیترین روشهای برداشتن خال جراحی آن است. این روش به خصوص برای افرادی که دارای خال گوشتی یا دیسپلاستیک هستند مورد استفاده قرار میگیرد زیرا طی جراحی، متخصص، پوست نواحی زیر و اطراف خال را نیز بر میدارد تا احتمال بازگشت آن را به حداقل برساند. در صورت استفاده از این روش به بخیه نیاز خواهید داشت و احتمال دارد جای زخم جراحی نیز بر روی پوست شما باقی بماند.این روش برای افرادی مناسب است که پزشک احتمال میدهد خال آنها بدخیم شود، زیرا با استفاده از جراحی تمامی سلولهای خال برداشته میشوند.
ملانوما چیست ؟
یکی از بدخیم ترین نوع سرطان پوست است.گاهی با تغییر شکل خالهای پوستی خود را نشان میدهد. ملانوما همچنین ممکن است روی برخی از انواع خال ایجاد شود و سپس انتشار یابد. ملانوم از سلولهای رنگدانهساز تشکیل میشود به همین دلیل رنگ قهوهای یا مشکی و ظاهری شبیه به خال دارد. البته ممکن است ملانوم را به رنگ سفید یا قرمز نیز مشاهده کنیم. ملانوما سرعت انتشار بالایی دارد و به سرعت در تمام بدن پخش میشود. به همین دلیل گفته میشود که هرگونه تغییر شکل در خالهای مستعد به ملانوما و خالهای مشکوک را پیگیری کنید.
چگونه از ایجاد خال های سرطانی پیشگیری کنیم؟
اشعه ماوراء بنفش خورشید میتواند امکان تبدیلشدن خال به سرطان را افزایش دهد. خالهای خود را به طور منظم برای هرگونه تغییر بررسی کنید. شما باید برای محافظت از خالهای خود در مقابل آسیبهای ناشی از نور آفتاب
بین ساعت 11 صبح تا 3 بعد ظهر در مقابل نور آفتاب شدید قرار نگیرید.
اگر روی پوست صورت خود خال دارید از کلاه و عینک آفتابی استفاده نمایید.
به طور مرتب از یک ضدآفتاب با SPF بالا استفاده نماید.